Υπόμνημα προς την υπουργό Παιδείας

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Κ. ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Αξιότιμη Κυρία Υπουργέ ,

Στα πλαίσια της έναρξης συνεργασίας του Συλλόγου μας με την ηγεσία του Υπουργείου μας θεωρούμε υποχρέωσή μας να σας ενημερώσουμε για τα δεδομένα και την κατάσταση που επικρατεί σε ένα τομέα που υπάγεται στο Υπουργείο που εποπτεύετε, στον τομέα των Δημοσίων Βιβλιοθηκών.
Σ’ ένα νευραλγικό τομέα, όπου συντελείται μεγάλο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας και υποστήριξή της, αλλά και της διάσωσης και προβολής της ιστορίας και του πολιτισμού.

Α. ΘΕΣΜΙΚΑ

Η λειτουργία των δημοσίων βιβλιοθηκών καθορίζεται πλέον από τον Ν. 3149/2003
ο οποίος κινείται σε σαφώς θετική κατεύθυνση, όμως η εφαρμογή του έχει αδυναμίες
και ελλείψεις που απαιτούν νομοθετικές ρυθμίσεις.
Οι πολυάριθμες κενές οργανικές θέσεις (υπολογίζονται σε περίπου 300 θέσεις) δημιουργούν σοβαρά προβλήματα, αν συγκριθούν και με το μικρό αριθμό υπηρετούντων υπαλλήλων (ούτε 200 συνολικά υπάλληλοι σε 45 βιβλιοθήκες σε όλη τη χώρα.
Υπάρχουν βιβλιοθήκες οι οποίες «λειτουργούν» κυρίως με ασκούμενους από προγράμματα stage οι οποίοι ως γνωστόν δεν έχουν καμία υπαλληλική σχέση με το Δημόσιο ούτε και σχετική γνώση.
Πολλές βιβλιοθήκες επίσης μένουν ανοικτές από αποσπασμένους εκπαιδευτικούς οι οποίοι είναι απόλυτη ανάγκη να συνεχίσουν ώσπου να καλυφθούν στοιχειωδώς τα κενά.
Οι λιγοστοί υπάλληλοι των βιβλιοθηκών υποχρεούνται να ασκούν καθήκοντα που δεν προβλέπονται από την ειδικότητα για την οποία αμείβονται, τα οποία απέχουν σημαντικά από τις γνώσεις και την κατάρτιση τους, όπως συντήρηση υπολογιστών και λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού, αλλά συχνά και καθήκοντα καθαριστών, κλητήρων, κηπουρών κ.α.
Είναι απόλυτη ανάγκη η δρομολόγηση άμεσα προσλήψεων δύο τουλάχιστον μονίμων υπαλλήλων ανά βιβλιοθήκη και σε δεύτερη φάση η κάλυψη των οργανικών κενών που προβλέπονται από τον Ν. 3149/2003.
Μία λύση, εφικτή για άμεση κάλυψη θέσεων, και μάλιστα χωρίς επιπλέον οικονομική επιβάρυνση θα μπορούσε να προέλθει, όπου αυτό είναι εφικτό, από την προώθηση των μετατάξεων.
- Τα κτίρια των δημοσίων βιβλιοθηκών, παρά κάποια βήματα που έχουν γίνει, εξακολουθούν να απέχουν πολύ από αυτά των Βιβλιοθηκών του εξωτερικού ώστε να χαρακτηριστούν ικανοποιητικά. Οι βιβλιοθήκες μας δεν έχουν επαρκείς χώρους να αναπτύξουν το σύνολο των δραστηριοτήτων που έχουν τη δυνατότητα.
- Τα θέματα των κινητών μονάδων είναι ένας κικεώνας που πρέπει να αντιμετωπισθεί συνολικά από το Υπουργείο, εφόσον ένα μεγαλόπνοο έργο μένει σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο και αντίθετα έχουν εμπλακεί μεμονωμένα πολλές βιβλιοθήκες σε ατελέσφορες δικαστικές περιπέτειες.
- Η Ψηφιοποίηση του υλικού μας, έργο (εκατομμυρίων) που πολύ πιστέψαμε και υποστηρίξαμε κινδυνεύει να μείνει σε αχρηστία εξαιτίας διαρθρωτικών σκοπέλων.
- Ο χαρακτηρισμός των βιβλιοθηκών ως ιστορικές θα πρέπει να γίνεται με γνώμονα τη χρονολόγηση του υλικού και όχι μόνο το έτος ιδρύσεως, δεδομένου ότι πολλές βιβλιοθήκες του 20ου αιώνα διαθέτουν αρχέτυπα, παλαίτυπα και άλλες σημαντικότατες κειμηλιακές συλλογές, που χρήζουν ιδιαίτερης αντιμετώπισης.
Η αδυναμία προώθησης του έργου του συλλογικού καταλόγου, η ασάφεια στα κριτήρια ορισμού των μελών των εφορευτικών συμβουλίων, οι διαδικασίες επιλογής προϊσταμένων κ.α. δημιουργούν συνθήκες που δεν βοηθούν το έργο των βιβλιοθηκών.

Β. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ

- Τα μέλη του Συλλόγου μας, έχουμε πλήρη επίγνωση της κρίσης που περνά η χώρα μας. Η ελάχιστη όμως νύξη για περικοπή των ήδη πενιχρών επιχορηγήσεων θα οδηγήσει στη συρρίκνωση και τελικά στο «κλείσιμο» πολλών βιβλιοθηκών μας, που με αυτοθυσία του προσωπικού έπαιξαν σημαντικό ρόλο για πολλά χρόνια και συνεχίζουν. Η επιχορήγηση έχει μείνει αμετάβλητη εδώ και χρόνια ή και μειούμενη με ετήσιο ύψος συχνά συνολικά πολύ κάτω των 10.000 ευρώ!! για κάθε βιβλιοθήκη. Αντιλαμβανόμαστε την ανεπάρκεια των πόρων, όμως πρέπει να γίνει ιεράρχηση πραγματικών τεκμηριωμένων αναγκών, ορθολογικότερη αξιοποίηση και κατανομή των πόρων του ΥΠΔΒΜΘ καθώς και αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων. Επιπλέον όλων των λειτουργικών δαπανών, τα Δημόσια Κέντρα Πληροφόρησης χρειάζονται πόρους για συντήρηση, εκσυγχρονισμό, δεδομένου δε ότι οι πιστώσεις δεν επαρκούν και κινδυνεύουν να μη λειτουργούν, αναρωτιόμαστε μήπως θα μπορούσε να εξετασθεί η περίπτωση της χρήσης τους με συνδρομή των χρηστών? - Στις αμοιβές του προσωπικού που είναι οι χαμηλότερες στο ελληνικό δημόσιο δεν περιλαμβάνεται κανενός είδους επίδομα, παρότι λειτουργούμε τα κέντρα πληροφόρησης, συμβάλλουμε ενεργά την περίοδο των πανελλαδικών εξετάσεων στην πληροφόρηση και κατάρτιση των μαθητών, τη σύνταξη των μηχανογραφικών δελτίων αλλά και την εξεύρεση των θεμάτων και των βάσεων και παρότι εργαζό-μαστε συστηματικά σε ωράρια επιπλέον του συνήθους (Σάββατο, απογεύματα κ.λ.π)
- Γι’ αυτό παρακαλούμε να γίνει δεκτό το αίτημα μας για χορήγηση τουλάχιστον του επιδόματος πανελληνίων εξετάσεων, που λαμβάνουν όλοι οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες του Υπουργείου μας, ώστε να υπάρξει μια στοιχειώδης ισορροπία . - Παράλληλα είναι ανάγκη το προσωπικό των Βιβλιοθηκών να επιμορφώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, τόσο για τις νέες τεχνολογίες όσο και για όλες τις διεθνείς εξελίξεις του κλάδου μας και αυτό να γίνεται οργανωμένα από το Υπουργείο.

Γ. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ

Πολλά προβλήματα θα μπορούσαν να λυθούν με την εσωτερική οργάνωση μεταξύ των υπηρεσιών του υπουργείου.
- Για παράδειγμα σε περιπτώσεις κοινοβουλευτικού ελέγχου, ερωτήματα από το υπουργείο προς όλες τις βιβλιοθήκες για διάφορα θέματα κυρίως οικονομικά θα μπορούσαν να απαντηθούν άμεσα από τα απολογιστικά στοιχεία που πάντα υπάρχουν κατατεθειμένα στο αρμόδιο τμήμα . Αυτό σημαίνει αμεσότερη ανταπόκριση, εξοικονόμηση πολύτιμου χρόνου και εν τέλει πραγματική πάταξη
της γραφειοκρατίας.

- Ο υπολογισμός της μισθοδοσίας των υπαλλήλων των Δημοσίων Βιβλιοθηκών από το τμήμα μισθοδοσίας του ΥΠΔΒΜΘ θα εξοικονομούσε πολύτιμο χρόνο και χρήμα και θα ελαχιστοποιούσε τα λάθη.
- Για να αποφεύγονται φαινόμενα δυσλειτουργίας και γραφειοκρατίας είμαστε διατεθειμένοι να μετέχουν συνάδελφοί μας με γνώση και εμπειρία των προβλημάτων του χώρου, γνωμοδοτικά, σε επιτροπές και συμβούλια που αφορούν τις υπηρεσίες μας.

Κυρία Υπουργέ,

Οι Δημόσιες Βιβλιοθήκες επιτελούν σπουδαίο έργο, παράγουν ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ.
Έχουν προοπτικές να «κάνουν θαύματα» με τις δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες και τις οποίες απ’ την πρώτη στιγμή ενστερνιστήκαμε και με τη βοήθεια των οποίων στηρίζουμε την εκπαιδευτική διαδικασία, τη δια βίου μάθηση, τον πολιτισμό. Προσπαθούμε σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, πολλές φορές με αυταπάρνηση, να διασώσουμε και να διαδώσουμε τον πολιτισμό.
Επίπονες προσπάθειες ετών, που είχαν αποτέλεσμα να βγούν οι βιβλιοθήκες από την εσωστρέφειά τους και να πάψουν να υπάρχουν προκαταλήψεις περί «σκονισμένων ραφιών» κινδυνεύουν να ακυρωθούν.
Ζητάμε κι ελπίζουμε να σκύψετε στα προβλήματά μας, να κατανοήσετε ότι οι Βιβλιοθήκες μας είναι ανάγκη να στελεχωθούν και να υποστηριχθούν και ότι δεν αξίζουν και δεν αντέχουν περικοπές, πόσο δε μάλιστα όταν και αυτοί οι ελάχιστοι πόροι που φθάνουν σε μας να είναι τυχαία και άνισα κατανεμημένοι.
Δεν θα άξιζε, θεωρούμε, σε κανένα Υπουργό Παιδείας, πολύ περισσότερο σ’ εσάς, να συνδέσει τη θητεία του με την παρακμή και τη διακοπή λειτουργίας έστω και μιας Βιβλιοθήκης για να εξοικονομηθούν στην κυριολεξία μικροποσά και θέλουμε να πιστεύουμε ότι δεν θα γίνει.
Τα μέλη του Συλλόγου μας σας διαβεβαιώνουμε ότι έχουμε όλη τη διάθεση να συνεργασθούμε με το Υπουργείο σε όλα τα επίπεδα, προκειμένου να καταστεί το έργο των Βιβλιοθηκών μας αποτελεσματικότερο και ακόμη αρτιότερη και απρόσκοπτη η εξυπηρέτηση των πολιτών.
Σας προσκαλούμε να επισκεφθείτε τις Βιβλιοθήκες μας για να δείτε από κοντά τόσο τους θησαυρούς τους, όσο και τα θέματα που μας απασχολούν.


Με εκτίμηση



Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

ΦΑΝΗ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ

ΜΑΡΙΑ ΡΟΥΣΣΟΥ ΑΠ. ΚΑΣΕΛΟΥΡΗΣ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΛΙΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

10 Μαρτίου 2010